|
Zeezeilen als metafoor
Als schipper van een zeiljacht beschouw ik een oversteek
van de Noordzee als een project. Een project waarin mislukkingen
buitengewoon ernstig kunnen zijn. Het project mag geen schipbreuk leiden,
mag niet vastlopen en mag niet op de klippen lopen.
Zo maar van wal
steken is er daarom niet bij. Het project dient zorgvuldig voorbereid te
worden. Het schip, de uitrusting, de apparatuur, de voorraden, de kaarten,
de instrumenten, de veiligheidsmiddelen, enzovoorts moeten perfect in orde
zijn. Voor alles is een vaste checklist. Daarmee wordt gecheckt, nogmaals
gecheckt en gedoublecheckt, volgens de tweede wet van Murphy.
Heel
belangrijk is te weten met wie je de boot in stapt. De bemanning dient
zeevast te zijn, aangetoond in eerdere ervaring. Een betrouwbare
roerganger is mijn rechterhand. Een schip is zo zeewaardig als zijn
bemanning, zeggen veel zeelieden. En daar schuilt veel waars in, want een
zeewaardige bemanning neemt niet meer risico's dan verantwoord voor het
schip. We varen altijd in overleg. Maar als schipper hak ik de knopen door
wanneer dat nodig is. Iedereen aan boord is daarvan op de hoogte.
De
tochtvoorbereiding is essentieel. De weersvooruitzichten, de route, de
koersen, de bakens, de stromingen, de gevaren, de havens en uitwijkhavens
dienen in kaart te zijn gebracht. De estimated time of arrival (ETA) is
nodig om waterstanden, stromingen en tijden van sluis- en brugbediening te
voorzien. Het is niet handig om 's nachts aan te komen in een onverlichte
haven. Een lijstje van radiofrequenties wordt gemaakt voor kustwachten,
reddingsdiensten, en havenmeesters. Een lijstje met uitzendtijden van
(internationale) weerberichten is bij de hand.
Schip en bemanning zijn
voorbereid op zwaar weer. Maar we zoeken het niet op. Met windkracht 7
vaar ik in principe niet uit. De beslissing om al dan niet uit te varen
weegt zwaar: go or no go. Een project uitstellen of afblazen is beter dan
onterechte risico's nemen.
Eenmaal op zee zal je je zeilen naar de
wind moeten zetten. En het zonodig over een andere boeg gooien. Iedereen
kent zijn taak, maar de schipper houdt altijd een oogje in het zeil. In
mijn achterhoofd de derde wet van Murphy (just when everything seems to be
all right, you've obviously overlooked something).
Het
projectresultaat is een behouden aankomst. Maar de manier waarop (het
'proces') is ook belangrijk: de oversteek kan vermoeiend zijn, koud en
nat, maar toch een gezamenlijke prestatie waarop je trots kunt zijn. En
geen hachelijke onderneming die tot verwijten leidt. Ook hier hangt veel
af van een goede voorbereiding.
Soms wordt er wel eens gezegd: 'we zien
wel waar het schip strandt'. Aan die uitdrukking heb ik een vreselijke
hekel.
|
